زونا چیست؟
ویروس واریسا زوستر که عامل بیماری آبله مرغان میباشد مولد زونا نیز هست.
رایج ترین نظریه برای این بیماری به این صورت است که پس از ابتلا و بهبودی آبله مرغان زونا به صورت نهفته در سلول های عصبی که در گانگلیو خلفی نخاع قرار دارد باقی میماند.
این ویروس در سیستم عصبی غیر فعال میماند تا زمانی که یک عامل محرک باعث تحریک آن یا نقص سیستم ایمنی باعث فعالیت دوباره آن شود.
در این حالت بیماری موضعی دردناکی ایجاد می‌شود که زونا نام دارد. نشانه‌های زونا تاول‌های منطقه‌ای یا کوچکی هستند که جنب یکدیگر در منطقه یک عصب محیطی و در امتداد مسیر آن پدید می‌آید و با درد خنجری و سوزش همراه است.
این تاول‌ها بیشتر در پوست سینه و پشت بروز می‌کند و همانند آبله‌مرغان بسیار مسری هستند.
ده درصد موارد زونای چشمی ( درگیری عصب سه قلو) و یا زونای شنوایی ( سندرم رمسی هانت) وجود دارد.
همه گیری ویروس زونا
زونا مختص رده سنی خاصی نیست و میتواند در هر سنی رخ دهد.
ولی تحقیقات انجام شده در ایالات متحده آمریکا نشان میدهد اکسر افرادی که به این ویروس دردناک مبتلا شده اند، افراد بالای 15 سال بوده اند.
گفته شد ویروس زونا اغلب بعد از ابتلا به آبله مرغان در سیستم عصبی جای میگزیند اما در مواردی دیده شده افرادی که هرگز به آبله مرغان مبتلا نشده اند، درگیر زونا شده و حتی بهبودی آن ها بسیار طولانی مدت تر از افرادی بوده که سابقه ابتلا به آبله مرغان داشته اند.
خطر ابتلا به زونا در هر سنی وجود خواهد داشت ولی پس از 50 سالگی این احتمال به نحو چشمگیری افزایش میابد.
علائم و نشانه ها
علایم اولیه شامل سردرد تب و لرز خفیف و احساس بدحالی و کسلی است.
به دنبال علایم اولیه فرد دچار احساس درد سوزشی و افزایش حساسیت پوستی در ناحیه‌ای که اعصاب محیطی آن توسط ویروس آلوده شده بوده و دوباره فعال و در حال تکثیر است خواهد بود.
شدت درد از خفیف تا بسیار شدید متغیر است.
به دنبال آن تاول‌های قرمز و دردناکی ۴–۵ روز پس از علایم اولیه در سطح بدن به وجود می‌آیند. تاول‌ها معمولاً در روی یک نوار پهن پوست قرمز در امتداد مسیر رشته‌های عصبی حسی در یک درماتوم خاص پوست پدید می‌آیند.
تاول‌ها را غالباً می‌توان در ناحیهٔ قفسه سینه دید که البته تنها در یک طرف بدن گسترش می‌یابند.
از علایم شایع می‌توان تب و لرز خفیف و احساس کسالت و همچنین حالت تهوع را نام برد.
درمان
جدیدترین و مؤثرترین داروی موجود در بازار والاسیکلوویر نام دارد و به شکل قرص در بسته‌های ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میلی‌گرمی در داروخانه‌ها عرضه می‌شود.
والاسیکلوویر در واقع یک پیش داروست که در بدن به آسیکلوویر تبدیل می‌شود.
داروی آسیکلوویر و پمادهای ضد ویروس گیاهی مانند: میرتوپلکس، آفتوپلکس و ملیسان نیز در تسکین علایم بسیار کمک‌کننده هستند.
در تمامی این داروها رعایت یک نکته ضروری است و آن هم اینکه با مشاهده اولین علایم سوزش یا خارش و گزگز شدن پوست بایستی درمان را آغاز کرد تا نتایج سریع تر و بهتری مشاهده شود.
هدف از درمان، کاهش شدت و دوره بیماری، کاهش درد، تسریع در بهبود ضایعات پوستی و پیشگیری از عوارض درازمدت بیماری به ویژه درد عصبی به دنبال زونا میباشد. درمان در بیماران با ضعف سیستم ایمنی با هدف جلوگیری از گسترش پوستی و احشایی آن قابل توجه‌است.
معالجه زونا شامل داروی مسکن برای کنترل درد است. همچنین روی تاول‌ها گرد تالک می‌مالند. ممکن است پس از بهبودی اثرات تاول‌ها و زخم‌ها باقی بماند.
ممنون